środa, 25 marca 2015

Różne oblicza Róży



Całkiem niedawno był Dzień Kobiet, wobec tego pomyślałam że niezależnie od tego jaki ma się stosunek do tego święta i czy się to święto obchodzi, warto wspomnieć o Różach wśród kobiet w serii opowieści o różach. Przedstawię w tym wpisie kilka pań, których imiona pochodzą od tych kwiatów. Znanych, zacnych Róż, które miały wpływ na bieg historii. Opowiem również o róży jako akcencie zdobniczym.

Na początek ogólnie i cytat:

"Kobiety są jak róże: niby zupełnie do siebie podobne, a jednak zapach, forma i kolor każdej z nich jest trochę inny.
"
Autor: Alfred Aleksander Konar

Co sądzicie o tym cytacie?
Ja uważam, że autor nadmiernie uogólnił. Prawdopodobnie nie wszystkie kobiety są jak róże, niektóre nawet ( z tego co mi wiadomo)za różami nie przepadają, uważając różę za kwiat, który współcześnie zdaje się być zbyt pompatyczny niekiedy tylko czarujący. Bardziej jestem skłonna uwierzyć w zdanie, że kobiety są jak kwiaty.

Jednak nie ukrywajmy, że…



Róża ma głęboko symboliczne znaczenie w wielu kulturach jako symbol matki kreatywności Yoni lub kobiecej władzy generatywnej, więc może jednak możemy o kobietach mówić jak o różach, a może bardziej jak o kwiatach.

„Cóż znaczy nazwa? To, co zwiemy różą, pod inną nazwą nie mniej by pachniało”"

W. Szekspir Romeo i Julia akt II scena II [w:] W. Szekspir,przeł Stanisław Barańczak, Znak, Kraków 2006, s. 59(przyp. Tłum.)

Ach... Romeo i Julia, klasyczna niezapomniana opowieść. Para uwikłana w rodowe waśnie. Julia wypowiada te słowa do Romea, chcąc dać mu do zrozumienia, iż to, że pochodzi z obcego rodu, nie przeszkadza w miłości. Jednak wspominam ten cytat w innym kontekście. Chodzi mi o imię, jakim jest Julia, to imię oznaczające różę, piękny kwiat, jest to imię, które powstało od nazwy rodowej Julii (pol. Juliusze). Imiona pochodzące od róży to również Rozalia, jest też imię bezpośrednio kojarzone z tym kwiatem. Mowa oczywiście o imieniu Róża.

Jak porodziła sobie Julia w rodowych rozgrywkach, wszyscy wiemy, ale Julia walczyła o swoje uczucia, a uczucia prowadzą krętymi drogami, nie są też domeną rozumu i choć biedna Julia skonała za młodu, to nie można jej zarzucić braku konsekwencji w miłości aż po grób.Swoją śmiercią przyczyniła się, przy okazji do zażegnania rodowych waśni. Waśnie, rozgrywki, no właśnie...

Róża jako symbol została przez politykę szczególnie ukochana, a polityka lubi różę nie tylko dla tego, że ruchy lewicowe szczególnie obrały sobie ten kwiat za rozpoznawczy dla ich działań i rozgrywek politycznych. Wystarczy wspomnieć jako przykład Angielską wojnę domową z 1455-1485 lat, zwaną "wojnę dwóch róż". Z różą w nazwie jest również powołana w 2005, Włoska federacja działającą w ramach wielkiej koalicji L'Unione, Róża w Pięści (wł. Rosa nel Pugno). Spoglądając na historię, niektóre kobiety o imieniu Róża, również miały większe lub mniejsze upodobanie do polityki, strategii i waleczności:




Wśród kobiet w rozgrywkach była szczególnie dobra Róża Herman, Polska szachistka.




http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/185210/


Róża Luksemburg działaczka i ideolog polskiego i niemieckiego ruchu robotniczego również potwierdza upodobanie do polityki.













http://www.pogled.me/rodena-njemacka-revolucionarka-roza-luksemburg-1870/

Z kolei inna pani Rosa Parks, swoją waleczną naturą udowodniła, że można pociągnąć za sobą szereg wydarzeń na skutek jednego zdarzenia, stając się symbolem walki o zniesienie dyskryminacji rasowej w USA.

















http://thebuzzcincy.newsone.com/1197089/michigan-judge-caught-trying-to-steal-from-rosa-parks/





Róża nie pragnęła chłodu ni cienia. Inne miała pragnienia

Autor: Federico García Lorca

Róże jako kwiaty pragną słońca, a kobiety?

Z tego co mi wiadomo kobiety, w znacznej większości również lubią słońce, w którego blaskach mogą się na przykład przyozdobić różami. Niestety zdobienia różami były niegdyś wyznacznikiem podziałów społecznych. Mówi o tym parę wzmianek z historii europejskiej. W pierwszych wiekach róża była stosowana jako znak rozpoznawczy kobiety lekkich obyczajów, a kobiety były zmuszane do tego, by nosić przy piersi czerwoną różę. Z kolei jak by w opozycji w białych różach w mieście Noyon koronowano najcnotliwsze dziewice, który to zwyczaj wprowadził biskup Medard około 530 roku. Ta dziewiczość białej róży w wiekach średnich doprowadziła do tego że tylko dziewice mogły zdobić głowy wiankami białych róż. Jak to wyglądało w praktyce. Nie wiem. Zapewne nie według własnych przekonań i zupełnie inaczej niż w dzisiejszych czasach.Obyczaj obyczajem, problemy dziewiczości i cielesności odstawmy na bok i przyglądnijmy się róży,w współczesnych zdobieniach. Róża jest szczególnie lubiana jako motyw zdobniczy w zdobieniu ciała tatuażem. Jako ciekawostkę podam że istnieje obecnie program „Tatuaże wolności” który jako swój rozpoznawczy znak ma różę,a jego zadaniem jest (jak twierdzą pomysłodawcy projektu) by byli więźniowie i wychowankowie zakładów poprawczych mieli szanse na zastąpienie przestępczych tatuaży nowymi,artystycznymi, które pomogą im zyskać akceptacje i odświeżyć tożsamość w społeczeństwie.


http://www.tatuazewolnosci.pedagogium.pl/kontakt/






















Do dziś róże pozostają ozdobą kobiet. Gdy są stosowane jako zdobienia we włosach, szczególnie kojarzą mi się z piosenkarkami. Współcześnie można nawet odnaleźć róże nie we włosach, ale z włosów ( Pozwolę sobie wyrazić przypuszczenie, że sporo musi być tam ilość lakieru, za którym nie przepadam)



http://www.fryzurykrotkiewlosy.eu/fryzury-na-slub-3.html

Kobiece kreacje różane to nie tylko te wpięte w włosy i zdobiące dekolt. Wzory róż przede wszystkim występujące na sukienkach ludowych, ale i w współczesnych krojach, są nieustannie popularne. Różana fanaberia potrafi rozrastać się na niewyobrażalną skalę. Okazuje się, że można wykonać sukienkę z ściętych róż. Niektórzy nawet zdobywają szczyty kreacji w różanych pomysłach tak jak pewna panna młoda z Yin Mi, która przy zaręczynach założyła kreację składającą się z 9,999 róż.




http://www.nsmbl.com/wedding-dress-made-of-9-999-red-roses/

Na koniec wspomnę że...




Niewątpliwie za kobietami o imieniu Róża, prawdziwie się tęskni, tak jak za sławetną Różą z Lwowa, która ponoć według legendy uratowała Synagogę Złota Róża, przed zamknięciem, a jeśli nawet tak w istocie nie było, to istniała jako równie zasłużona postać historyczna, na której nagrobku widnieją takie słowa...

„Tu pochowana potężna niewiasta, książęca pani, Róża córka Jakuba,
Na dniu 3-eim na 4-ty miesiąca „rzek stale płynących" 5398 r. 1).
Nad nią ja płaczę, gdyż z nią runęły w domu Jakubowym radość i wesele,
Korona upadła i zniknęła pomoc.
I jakby świecznika ramiona złamane, jego palniki i kwiaty ozdobne,
(Tak odpadła pomoc tej) Kobiety, wśród wielu nie znalazłem podobnej,
Królowie ją widzieli, a książęta przed nią wstawali dla oddawania jej hołdu. Oby jej dusza miała udział w życiu wiecznym.”

http://www.lwow.home.pl/judaica6.html

Powracając jednak do samego kwiatu jako rośliny to spoglądając na tak bogaty zasób róż w kwiaciarniach, pochodzących z upraw szklarniowych ma się wrażenie, że te hodowane na powidła, dżemy herbatki, wody różane i inne pachnidła można odnieść wrażenie że ludzie mają ich piękno pod całkowitą kontrolą. Warto jednak choć raz zerwać różę z krzewu uważając jak się nie ukłuć i nie skaleczyć. Jest to zupełnie inne doznanie, które pozwala bardziej doświadczyć pachnący pąk wyrastający z kolców…

a ponieważ przy następnym wpisie będę pisać o tym jak róża, unosi się z wiatrem, to na koniec przedsmak i coś o dzikiej róży i o tym kto ją kocha…


DZIKA RÓŻA

Za Dzikiej Róży zapachem idź
na zawsze upojony wśród dróg —
będzie cię wiódł jak czarodziejski flet
i będziesz szedł, i będziesz szedł,
aż zobaczysz furtkę i próg.

Dla Dzikiej Róży najcięższe znieś
i dla niej nawiewaj modre sny.
Jeszcze trochę. Jeszcze parę zbóż.
I te olchy. Widzisz. I już —
będzie: wieczór, gwiazdy i łzy.

O Dzikiej Róży droga śpiewa pieśń
i śmieje się, złoty znacząc ślad.
Dzika Różo! Świecisz przez mrok.
Dzika Różo! Słyszysz mój krok?
Idę — twój zakochany wiatr.

Konstanty Ildefons Gałczyński

środa, 11 marca 2015

Róże

Przez następne parę wpisów, będę Wam przedstawiać różne oblicza róży, być może, aż do kompletnego odurzenia i upojenia jej kulturowym dziedzictwem. Możliwe, że opowieści Was urzekną, a może tylko tak jak w przypadku nadmiernego wąchania róż, wywołają porządne mdłości lub lekki pyłkowy katar. Wybór należy do Was. W każdym razie, będzie treściwie, zwięźle i mam nadzieje, że nietypowo. Postaram się porównać jak to z różą w dawnej i dzisiejszej kulturze i społeczeństwie, opowiem o symbolice i mistycyzmie, o kobietach i różach. Przedstawię moje refleksje na temat tego jak to z różą jest w świecie ludzi i w współczesnej kulturze. Odnajdziemy róże w polityce, modzie, filmie i literaturze, wraz z krótkim filmikiem który nakręciłam z pomocą przyjaciół. Przedstawię również do czego róża mnie zainspirowała i nadal inspiruje.
http://rysunki.me.