Rozkiewnik czy Czterolistna Koniczyna?

Jesienią poszukuje się skarbów, np: w lesie, najczęściej są to grzyby.
Ale czy słyszeliście o Rozkiownikach, Razkovnicze? 
Po polsku Rozkownik – co znaczy, Ziele, które Wszystko Rozkuwa. Ponoć w słowiańskiej mitologii miał odkrywać lub odblokowywać coś, co jest zablokowane czy też zamknięte, leczył i przysparzał szczęścia, a żeby go odnaleźć, trzeba było się mocno pofatygować.

                    (foto: powyżej Marsylianka)-  zwana potocznie czterolistną koniczyną wodną. Uważana za Rozkiewnika.Jest to paproć wodna. Dawniej można było ją spotkać na terenie całej Polski. Obecnie na terenie Polski, już prawie całkowicie wymarła, została objęta ścisłą ochroną. Ceniona ze względu na jej właściwości lecznicze w Bułgarii i Serbii. W warunkach domowych można jej odmiany hodować w akwarium.


To mityczne słowiańskie ziele można ponoć odnaleźć przy pomocy zwierząt, a to sprawia, że przywodzi mi na myśl poszukiwanie trufli z pomocą świń. Jesienią poszukiwanie trufli a Rozkiewnika bardziej na wiosnę, kiedy rozkwita. Tak, powrócę do tematu na wiosnę, teraz parę drobiazgów dla zaciekawienia czytelnika.

                                           ( foto:   moje szkice)

  
Jak roślina stała się symbolem, jak symbol roślinny przeniknął do kultury i gdzie można go odnaleźć?

Na ten moment odnalazłam  nawiązanie w sztuce i monetach pierwszych Słowian.Są to przedstawienia krzyży do złudzenia przypominające Czterolistną koniczynę lub Marsylię. Co każe mi przypuszczać, że coś tajemniczego i znaczącego musiało okrywać Rodkiewnik, bo prawdopodobnie inspirując się jego liśćmi, wybrano go na wzór powszechnie używany,a dopiero później stał się jednym z symboli krzyża solarnego. Może to właściwości lecznicze tej rośliny,a być może skojarzenie z kierunkami świata. Może były to,inne czynniki?

 Moneta z symbolem krzyża, do złudzenia przypomina czterolistną koniczynkę, jest to jednocześnie krzyż słoneczny interpretowany niekiedy jako czterolistna koniczyna. Symbol krzyża solarnego lub czterolistnej koniczyny był charakterystyczny dla kultury Łużyckiej . ( na foto: Imitacja monety którą dostałam  w Biskupinie.)

Jak to jest z Rozkiewniekiem?
Magiczne ziele, którym w dzisiejszych czasach określa się marsylię czterolistną.Czy to jednak o to ziele chodziło przodkom?
Tego nie wiemy.
Jedno jest pewne.

Ciekawy jest świat roślin, mimo wielu zagrożeń, ciągle jeszcze różnorodny.

A oto co znalazłam o tej roślinie w  kontekście wielokulturowym:

 „W słownictwie bułgarskim, to legendarne ziele używa się jako metafory o szerszym znaczeniu. Mówiąc bowiem o znalezieniu rozkovnika, na myśli ma się znalezienie rozwiązania konkretnego problemu, szczególnie trudnego i złożonego”

„ W niektórych częściach Macedonii znana jest też jako jeżtrawa. W południowo-wschodniej Czarnogórze, w okolicach Baru zwana jest z kolei żelazołamaczem. Przez niewtajemniczonych jest praktycznie niemożliwa do rozpoznania. Można ją zbierać na każdym etapie, a występuje na stanowiskach w pobliżu wody i na mokrych łąkach. Nie traci swoich magicznych właściwości, nawet jeśli się ją zasuszy. Powiada się, że razkovnik otwiera wszelkiego rodzaju bramy i zamki, niezależnie od tego z jakiego materiału jest wykonany. Podobnież pozwala także odkrywać zakopane w ziemi skarby. Bułgarzy przypisują temu ziołu cudowne właściwości, które pozwalają przemienić żelazo w złoto. Ogólne znaczenie mówi o tym, że roślina ta czyni człowieka szczęśliwym i bogatym. Niektóre interpretacje mówią też o tym, że raskovnik sprawia, iż niezależnie od czyichś intencji i pragnień, prawda zawsze będzie okazana jego właścicielowi. Rośliny tej poszukiwali ci, którzy chcieli pomóc osobom schorowanym na przykład „rozkuć gorączkę”, ale i ci, którzy liczyli jedynie na korzyści tylko i wyłącznie osobiste. Na przykład aby zamienić wodę w wino, kamień w chleb czy też żelazo w złoto. Według Bułgarów, roślinę można znaleźć przy pomocy żółwi. Najpierw należy znaleźć żółwie lęgowisko i poczekać aż żółwica odejdzie od gniazda. Na gniazdo trzeba było nałożyć żelazną klatkę. Wtedy żółwica miała rzekomo sama znajdywać zioło i przy jego pomocy otwierać klatkę, aby dostać się do swoich jaj. W Dalmacji podanie to odnosi się do węży, natomiast wśród Serbów do jeży.”

 I trochę o samej roślinie:

„Roślina ta rośnie tym obficiej im dalej na południe. W kraju została właściwie wytępiona całkowicie. Wciąż istnieje wiara o jej magicznych właściwościach. Do złudzenia przypomina czterolistną koniczynę. Zajmuje słoneczne i półcieniste stanowiska. Osiąga wysokość od 10 do 25cm. Jest to paproć wodna, której młode liście na wiosnę wyrastają na kształt pastorałów. Niegdyś można było ją spotkać na terenie Polski, na obrzeżach wód stojących. Obecnie już całkowicie wymarła i została objęta ścisłą ochroną. "

„Wciąż trwają prace nad tym aby introdukować ją na naturalne stanowiska." O rozkowniku jako magicznym ziole, mówi południowosłowiańska mitologia. Wspomina się o niej także w mitologii polskiej, ukraińskiej, białoruskiej  rosyjskiej, litewskiej, łotewskiej i tureckiej. Jak mówi tradycja ma on magiczną moc odblokowywania lub odkrywania czegoś co jest zablokowane czy też zamknięte."

Więcej informacji odnajdziesz na stronach:

https://bialczynski.wordpress.com/page/3/?s=swar%C3%B3g
http://kwiatostrada.pl/blog/ciekawostki-i-porady/o-kwiatach-rozkownik:

 Jednak, co z czterolistną koniczyną?

                                           Miseczki Czterolistne koniczynki-dostępne w  sklepie Element Earth

                                               Miseczki Czterolistne koniczynki- dostępne w  sklepie Element Earth


Wodna koniczyna czy też lądowa...


Jedno jest pewne...

Czterolistna koniczyna zakorzeniła się w symbolice, może nie tylko ze względu na  podobieństwo do symbolu krzyża,czy dzięki nawiązaniu do kierunków świata.

Jest szczęśliwa, bo tak powszechnie uznano,bo jest jeszcze parę  aspektów, które sprawiają, że postrzegamy ją w sposób sympatyczny, chociażby kształt pojedynczych liści nawiązujący do symbolu serca.  

Niekiedy  wystarczy spojrzeć na zielony symbol, by poczuć się szczęśliwszym. 
A jeśli myślicie że nie, najwidoczniej za krótko patrzyliście i potrzebujecie spojrzeć dłużej.

---